Mae’r palmentydd calchfaen yn y warchodfa braf hon ar ben bryn ymhlith y rhai gorau yng Nghymru. Mae’n cael ei rheoli’n ofalus gyda golwg ar gynnal y boblogaeth gryfaf yng Ngogledd Cymru o’r Fritheg Berlog sydd dan fygwth.
Cadwch olwg am
Löynnod Byw
- Y Fritheg Berlog
- Y Brithribin Gwyn
- Y Gwibiwr Brith
- Y Gwibiwr Llwyd
- Y Fritheg Werdd
- Gweirlöyn y Cloddiau
- Yr Argws Brown
- Y Glesyn Cyffredin
- Y Fritheg Berlog Fach
Planhigion nodedig
- Meligwellt Gogwydd
- Lloer-redyn
- Tafod y Ci
- Tegeiriannau Llydanwyrdd
Hanes y Warchodfa
Prynodd Gwarchod Glöynnod Byw y safle yn 2002. Diolch i waith rheoli parhaus mae poblogaeth y Fritheg Berlog wedi tyfu’n galonogol ers hynny.
Disgrifiad o'r Warchodfa
Mae’r palmentydd calchfaen yn y warchodfa braf hon ar ben bryn ymhlith y rhai gorau yng Nghymru. Mae’n cael ei rheoli’n ofalus gyda golwg ar gynnal poblogaeth gryfaf Gogledd Cymru o’r Fritheg Berlog sydd dan fygwth.
Mae gwarchodfa Creigiau Eyarth (arwynebedd: 8.4 ha) yn rhan o Ardal o Ddiddordeb Gwyddonol Arbennig (SSSI) Craig-adwy-wynt. Un o’r safleoedd cyfoethocaf yn y Gogledd yw hwn o ran glöynnod byw, gan fod 32 o’r 34 o rywogaethau y gwyddys am eu presenoldeb yn y rhanbarth wedi cael eu cofnodi ar ben y bryn calchfaen hwn.
Mae fflora’r palmentydd calchfaen yn aruthrol, ac mae’r safle’n cynnig golygfeydd godidog o’r ardal.
Gwyliwch ffilm ddogfennol newydd am y Fritheg Berlog Fach ynghyd â gwaith Gwarchod Glöynnod Byw yng Ngwarchodfa Creigiau Eyarth Ffilmiwyd hon, yn cynnwys delweddau hudolus o’r glöyn byw hwn, gan Dream Catcher Films ar y safle dros gyfnod o 5 mlynedd.
Gweithgareddau Rheoli
Rhoddwyd cynnig ar amrywiaeth o weithgareddau rheoli ar y safle, gan gynnwys pori defaid a chribinio rhedyn. Y rheolaeth orau o safbwynt y Fritheg Berlog, gyda golwg ar adael i fioledau egino i’r lindys gael eu bwyta, yw torri’r prysgwydd yn rheolaidd ar raddfa fach a chadw’r rhedyn dan reolaeth.
Lleoliad
Cyfeirnod Grid: SJ 122 540
Mapiau Ordnans: Landranger 116 ac Explorer 256
Y dref agosaf: Rhuthun, Sir Ddinbych
Sut i gyrraedd
Mae Gwarchodfa Creigiau Eyarth tua 4.5 km i’r dde o dref Rhuthun yn Sir Ddinbych; mae canol y dref ar y cyfeirnod map SJ 122 540, ar fap Landranger 116 yr Arolwg Ordnans.
I gyrraedd y Warchodfa: Mae lle i barcio nifer fach iawn o geir ym Mhont Eyarth SJ 313 355 . Côd post LL15 2NT os ydych yn Llywio â Lloeren – ond nodwch fod hyn yn cwmpasu ardal eithaf eang.
Dilynwch y Llwybr Cyhoeddus tua’r de-orllewin o Bont Eyarth ar hyd yr hen reilffordd ac i fyny drwy’r coetir. Wrth gyrraedd y gamfa, cerddwch i fyny’r cae i’r gamfa nesaf sydd o’ch blaen ar y llaw dde. Croeswch y lôn a dilynwch y llwybr sy’n arwain y tu ôl i’r tŷ cyn troi i’r dde i mewn i’r llennyrch agored. Dilynwch y llwybr eto i fyny’r clogwyn nes croesi camfa arall i mewn i’r Warchodfa.
Ar feic: Mae’n daith o ryw 18 milltir ar y ffordd o orsaf reilffordd Wrecsam.
Ar y bws: I gael manylion y bysus sy’n rhedeg o Ruthun i Bont Eyarth, ewch at wefan megis Traveline Cymru ar gyfer yr wybodaeth ddiweddaraf.
Mynediad i'r safle a diogelwch
Mae’r llwybr mynediad a awgrymwn ni’n golygu cerdded tuag 1 km, ar lwybr sy’n gymharol serth mewn mannau, i fyny o ddyffryn hardd afon Clwyd. Mae’r llawr yn anwastad mewn mannau, a bydd angen sgidiau cryf arnoch chi. Mae arwyneb y palmant calchfaen yn cynnwys llu o agennau ('clints') a greiciau 'grikes' cul sy’n dal traed y cerddwr diofal. Byddwch yn ofalus iawn ar ochr orllewinol y warchodfa lle mae ymyl dibyn heb ei ffensio.
Mae olion y fryngaer gyfagos ar dir preifat nad yw’n rhan o’r warchodfa.
Cyswllt
Clare Williams
- E-bost: [email protected]
- Ffôn: 07974 158814
Cyfleusterau
Y toiled agosaf: Rhuthun
Y siop agosaf: Mae yna dafarn a swyddfa bost ym Mhwll-glas.
